T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
E. 2011/7605
K. 2011/12086
T. 1.11.2011
• KİRA ALACAĞININ TAHSİLİ AMACIYLA TAHLİYE İSTEKLİ TAKİP ( Taraflar Arasında Halen Mevcut Kira İlişkisinin Bulunacağı/Taraflar Arasında Kira İlişkisi Sona Erdiğinden 2886 S.K. Md. 75 Uyarınca Borçlunun Haksız İşgalci Olduğu – Davacı İdarenin Bu Takip Yoluyla Tahliye İsteyemeyeceği )
• İTİRAZIN KALDIRILMASI ( Kira Alacağının Tahsili Amacıyla Tahliye İstekli Olarak Başlatılan İcra Takibine İtiraz/Taraflar Arasında Kira İlişkisi Sona Erdiğinden 2886 S.K. Md. 75 Uyarınca Borçlunun Haksız İşgalci Olduğu – Bu Sebeple İsteğin Reddedileceği )
• HAKSIZ İŞGAL ( Taraflar Arasındaki Kira Sözleşmesinin Sona Erdiği – 2886 S.K. Md. 75 Uyarınca Borçlunun Haksız İşgalci Olduğu )
• İDARE İLE SONA EREN KİRA İLİŞKİSİ ( İdarenin Kira Alacağını Tahsil Amacıyla Tahliye Olarak İcra Takibi Başlatamayacağı – Borçlunun Haksız İşgalci Konumunda Olacağı )
2004/m. 269
5393/m. 15
2886/m. 1, 75
ÖZET : Davacı alacaklı, kira alacağının tahsili amacıyla tahliye istekli olarak başlatılan icra takibine itiraz üzerine icra mahkemesinden itirazın kaldırılması ve kiralananın tahliyesine karar verilmesini istemiştir. Kiralayanın ilamsız icra takibi yapabilmesi için taraflar arasında mutlaka ve halen mevcut bir kira ilişkisinin bulunması gerekir. Sözleşmenin sona erdiği tarih itibariyle taraflar arasındaki kira ilişkisi sona erdiğinden davalı Devlet İhale Kanunu’nun 75.maddesi uyarınca haksız işgalci durumundadır. Davacı idare, kiralanan gayrimenkulün ilamsız icra yoluyla tahliyesini isteyemez.
DAVA : İcra mahkemesince verilmiş bulunan karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında kira alacağının tahsili amacıyla tahliye istekli olarak başlatılan icra takibine vaki itiraz üzerine davacı alacaklı icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması ve kiralananın tahliyesine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece isteğin reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 5737 sayılı Kanun’un 79/c maddesi ile değişik “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75. maddesinin 3 ve 4. fıkrasında; “kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm var ise ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç onbeş gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” hükmü bulunmaktadır. Bu madde önceleri sadece Hazine tarafından bu Kanun hükümlerine göre kiraya verilen taşınmazlar hakkında uygulanırken, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15/p-3 maddesi hükmüyle belediye taşınmazları 5538 sayılı Kanun’un 26/b maddesi uyarınca İl Özel İdareleri ve son olarak 5737 sayılı Kanun’un 79/c maddesi uyarınca Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait taşınmazlar hakkında da uygulanması öngörülmüştür. Bu madde ile adı geçen kurumlara tahliye konusunda bir ayrıcalık tanınmıştır. Yasa, süre bitiminden itibaren ecrimisil alınacağını hüküm altına aldığından, 2886 sayılı Yasa’nın 1. maddesi uyarınca usulüne uygun yeni bir sözleşme yapılmadıkça kiracıyı fuzuli şagil kabul etmek gerekir.
Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri ve belediyeler 2886 sayılı Yasa uyarınca kiraya verdikleri taşınmazlarını, kira süresi sonunda, işgal ne kadar süre devam ederse etsin kiralananın 6570 sayılı Yasa’ya ya da Borçlar Kanunu’na tabi olup olmadığına bakılmaksızın her zaman gerek mahkemeden gerekse mülkiye amirinden tahliyesini isteyebilirler. Ecrimisil olarak alınması gereken paranın “kira parası” adı altında alınmış veya ödenmiş olması, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin yenilendiği anlamına gelmez. Taraflar arasında 01.06.1998 tarihinde düzenlenen on yıl süreli sözleşme 01.06.2008 tarihinde sona ermiştir. Sözleşmede kira süresinin uzatıldığına ilişkin bir hüküm bulunmadığından kiracının bu tarihten itibaren 2886 sayılı Yasa’nın 75. maddesi uyarınca haksız işgalci durumunda bulunduğunun kabulü gerekir.
İİK’nın onuncu babında yer alan 269 ve devamı maddelerinde kiralanan gayrimenkullerin ilamsız icra yoluyla tahliyeleri usulü düzenlenmiştir. Buna göre kiralayanın kiracısı hakkında kira bedelinin ödenmemesi ya da kira süresinin bitmesi nedenlerine dayanarak ilamsız icra takibi yapabilmesi için taraflar arasında mutlaka ve halen mevcut bir kira ilişkisinin bulunması gerekir. Hemen belirtilmesi gerekir ki, kira sözleşmesi niteliğinde olmayan sözleşmelere dayanılarak ilamsız tahliye takibi yapılamaz.
SONUÇ : Somut olayda; kiralananın 2886 sayılı Yasa hükümlerine göre kiraya verildiği ve 01.06.1998 başlangıç ve 01.06.2008 bitim tarihli olduğu konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Yukarıdaki açıklamalara göre bu nitelikteki taşınmazlara ilişkin kira sözleşmeleri kira süresinin bitimi ile yasal olarak sona erer. Sözleşmenin sona erdiği tarih itibariyle taraflar arasındaki kira ilişkisi sona erdiğinden davalı haksız işgalci durumundadır. Bu durumda davacı idare İİK’nın 269 ve devamı maddelerine göre kiralanan gayrimenkulün ilamsız icra yoluyla tahliyesini isteyemez. İsteğin bu nedenle reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile reddedilmesi doğru değil ise de, karar sonucu itibariyle redde ilişkin bulunduğundan HMK’nın 370. maddesi uyarınca kararın açıklanan gerekçe ile düzeltilerek ( ONANMASINA ) ve temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 01.11.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.