T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2011/17869
K. 2011/20270
T. 12.12.2011
• VASİYETNAMENİN AÇILMASINA DAİR YABANCI MAHKEME KARARININ TANINMASI VE TENFİZİ ( Vasiyetnameye Dair Davanın Miras Bırakanın Son Yerleşim Yeri Mahkemesinde Bakılması Gereği – Miras Bırakanın Yerleşim Yeri Yurt Dışında Olduğundan Nüfusa Kayıtlı Olduğu Yer Mahkemesinin Yetkili Olduğu )
• VASİYETNAMENİN AÇILMASI ( Miras Bırakanın Son Yerleşim Yeri Mahkemesinin Yetkili Olduğu Yetkinin Kesin Olduğu Re’sen Gözetilmesi Gereği – Murisin Yerleşim Yeri Yurt Dışında Olduğu Gözetildiğinde Yasal İkametgah Nüfusa Kayıtlı Yer Olduğundan Bu Yer Mahkemesinin Yetkili Oluduğu )
• YETKİLİ MAHKEME ( Vasiyetnamenin Açılması Hakkında Miras Bırakanın Son Yerleşim Yeri Mahkemesinin Yetkili Olduğu – Murisin Son Yerleşim Yerinin Yurt Dışı Olması Halinde Nüfusa Kayıtlı Olduğu Yer Yasal İkametgah Olduğundan Nüfusa Kayıtlı Olduğu Yer Mahkemesinin Yetkili Olduğu )
1086/m. 13
4721/m. 576
1587/m. 4
ÖZET : Vasiyetnameye dair davanın miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesinde bakılması gerekmektedir. Bu yetki kesin olup, yargılamanın her aşamasında hakim tarafından kendiliğinde dikkate alınması zorunludur.
DAVA : Dava dilekçesinde murisin 15.12.2008’de Frankfurt’ta vefatı ve murise ait Frankfurt Main Noterliğince düzenlenen vasiyetnamenin Frankfurt Am Main Tereke Hakimliğince açılması sebebiyle vasiyetnamenin Türkiye sınırları içerisinde de hüküm taşıyabilmesi için açılmasına dair yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfizine karar verilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davada, Frankfurt Main Yerel Mahkemesi’nin 12.1.2009 tarih ve 51 IV 118/09 numaralı kararının tanıma ve tenfizine karar verilmesi istenilmiştir.
Dava, Bakırköy Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış, H.U.M.K.nun 13 üncü maddesi uyarınca verilen yetkisizlik kararı uyarınca Ayvalık Asliye Hukuk Mahkemesince gönderilmiş ve bu mahkeme tarafından davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ancak Medeni Kanunun 576 nci maddesi uyarınca vasiyetnameye dair davanın miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesinde bakılması gerekmektedir. Bu yetki kesin olup, yargılamanın her aşamasında hakim tarafından kendiliğinde dikkate alınması zorunludur. Bu davada H.U.M.K.nun 13 üncü maddesinin uygulama olanağı yoktur. ( hgk 17.1.2007 tarih ve 2007/2-2 E.- 2007/10 K )
Dosya kapsamından murisin yerleşim yerinin Frankfurt/Almanya olduğu anlaşılmaktadır. Ancak, dosyada mevcut nüfus kaydına göre miras bırakan İstanbul nüfusuna kayıtlıdır. Nüfus Yasasının 4 üncü maddesi gereği nüfusa kayıtlı bulunan yer yasal ikametgahtır. O halde davada belirtilen bu yer mahkemesinin yetkili olduğu gözetilerek mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu sebeplerle yerinde olduğundan kabulüyle hükmün H.U.M.K.nun 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde temyiz edene iadesine, 12.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.