T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/17960
K. 2013/1162
T. 29.1.2013
• TEMERRÜT NEDENİYLE KİRALANANIN TAHLİYESİ DAVASI ( Gider Avansı Dava Şartı – Mahkemece Belirtilen Giderlerin Gider Avansı mı Yoksa Delil İkame Avansı mı Olup Olmadığı Üzerinde Durulacağı/Delil İkame Avansının Dava Şartı Olmadığı )
• DAVA ŞARTI ( Gider Avansının Dava Şartı Olmasına Rağmen Delil İkame Avansının Dava Şartı Olmadığı – Gider Avansı Olması Durumunda Bunun Kesin Sürede Yatırılmamasının Sonuçlarının Duruşma Zaptına Yazılacağı – Delil İkamesi Avansı Ayrımı )
• GİDER AVANSI VE DELİL İKAME AVANSI AYRIMI ( Gider Avansının Dava Şartı Olmasına Rağmen Delil İkame Avansının Dava Şartı Olmadığı – Gider Avansı Olması Durumunda Bunun Kesin Sürede Yatırılmamasının Sonuçlarının Duruşma Zaptına Yazılacağı )
• GİDER AVANSI YATIRMAMANIN SONUÇLARI ( Dava Şartı Olduğundan Sonuçlarının Mahkeme Zaptına Yazılması Gereği – Soyut Süre Verilerek Davanın Usulden Reddinin Hatalı Olduğunun Kabulü/Temerrüt Nedeniyle Kiralananın Tahliyesi DAvası/Tahliye )
• GİDER GEREKTİREN İŞLEMLERİN KALEM KALEM BELİRTİLMESİ ( Her Kalemin Miktarının Ayrı Ayrı Gösterileceği – Dava Şartı )
6100/m. 114/g,115,448
ÖZET : Dava, temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir.01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 S.K. ile gider avansı dava şartı haline gelmiştir.Mahkemelerce gider avansı olarak nitelendirilen giderlerin gerçekte gider avansı mı yoksa delil ikame avansı mı olup olmadığı üzerinde durulmalıdır. Zira yukarıda açıklandığı gibi gider avansı dava şartı iken delil ikamesi avansı dava şartı olarak nitelendirilmeyecektir.Mahkeme, dava şartı olarak belirlediği gider avansına yönelik ara kararında gider avansını oluşturan harç, tebligat gibi gider gerektiren işlemleri kalem kalem açıklamalı her kalemin miktarını ayrı ayrı göstermeli dava şartına yönelik gider avansı ile ilgili olarak verilen sürenin kesin olduğu ve kesin sürede yatırılmamasının sonuçları da duruşma zaptına açıkça yazmalıdır.Açıklanan şekilde uygulama yapılmadan soyut süre verilerek dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verilmesi hatalıdır.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava, temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın HMK 114/1/g maddesi gereğince usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunun 114/g maddesinde gider avansı dava şartı olarak düzenlenmiştir. Aynı kanunun 448. maddesine göre “bu kanun hükümleri, tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal uygulanır.” 450.maddesinde ise “1086 Sayılı Hukuk Usulu Muhakemeler Kanunu ek ve değişiklikler ile birlikte kaldırılmıştır.”düzenlemesi mevcuttur. Anılan düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere 6100 sayılı HMK hükümleri tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal yürürlüğe girecektir. HMK 115/2 ve 120 maddelerinden ve 30.09.2011 tarihli resmi gazetede yayımlanan HMK gider avansı tarifesinin 1 ve 6 maddelerindeki düzenlemelerden gider avansının davanın açılması sırasında alınmasının şart olmadığı mahkemenin sonradan da bu eksikliği kesin süre vererek ikmal ettirebileceği anlaşılmaktadır. Davanın açıldığı tarihte eksik veya hiç gider alınmamış olsa bile gider avansı dava şartı olmakla hüküm verilinceye kadar ikmal ettirilebilir. Bu durum davanın her aşamasında resen gözetilmesi gerekir. Gider avansının yatırılmaması halinde dava usulden reddedilir.
Mahkemelerce gider avansı olarak nitelendirilen giderlerin gerçekte gider avansı mı yoksa delil ikame avansı mı olup olmadığı üzerinde durulmalıdır. Zira yukarıda açıklandığı gibi gider avansı dava şartı iken delil ikamesi avansı dava şartı olarak nitelendirilmeyecektir. Delil ikamesi avansının verilen kesin süre içinde yatırılmaması dava şartı nedeni ile davanın reddini gerektirmeyecek,sadece o delile dayanan tarafça belirlenen sürede delil avansı giderini yatırmaması halinde o delilinden vazgeçmiş sayılacaktır.
Olayımızda; Mahkemece 1086 Sayılı HUMK yürürlükte iken 16.9.2011 tarihinde açılan davada, 28.10.2011 tarihli ara kararı ile davacı vekiline 50 TL gider avansı ve 60 TL tebligat giderinin dosyaya yatırılması için bir hafta süre verilmiş ise de verilen sürenin kesin olduğu ve talep edilen giderlere nelerin dahil olduğu, bu giderler içinde delil ikamesine yönelik gider olup olmadığı belirtilmemiştir. Mahkeme, dava şartı olarak belirlediği gider avansına yönelik ara kararında gider avansını oluşturan harç, tebligat gibi gider gerektiren işlemleri kalem kalem açıklamalı her kalemin miktarını ayrı ayrı göstermeli dava şartına yönelik gider avansı ile ilgili olarak verilen sürenin kesin olduğu ve kesin sürede yatırılmamasının sonuçları da duruşma zaptına açıkça yazmalıdır. Bu nedenle yukarıda açıklanan şekilde uygulama yapılmadan soyut süre verilerek dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 29.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.