T.C.
YARGITAY
8. HUKUK DAİRESİ
E. 2014/264
K. 2014/18507
T. 16.10.2014
• ARACIN AYIPSIZ MİSLİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİ İSTEMİ ( İlamda Yenisi İle Değiştirilmesine Karar Verilen Dava Konusu Ayıplı Aracın Teknik Donanımını Gösteren Bilgi ve Belgeler Taraflardan Temin Edilerek Aracın Değerinin Bu Verilere Göre Bilirkişi Aracılığı İle Gerektiğinde Ek Rapor Alınarak Belirleneceği )
• AYIPLI ARAÇ ( Teknik Donanımını Gösteren Bilgi ve Belgeler Taraflardan Temin Edilerek Aracın Değerinin Bu Verilere Göre Bilirkişi Aracılığı İle Gerektiğinde Ek Rapor Alınarak Belirlenmesi Gerektiği – Aracın Ayıpsız Misli İle Değiştirilmesi İstemi )
• BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ ( Aracın Ayıpsız Misli İle Değiştirilmesi İstemi – İlamda Yenisi İle Değiştirilmesine Karar Verilen Dava Konusu Ayıplı Aracın Teknik Donanımını Gösteren Bilgi ve Belgeler Taraflardan Temin Edilerek Aracın Değerinin Bu Verilere Göre Bilirkişi Aracılığı İle Gerektiğinde Ek Rapor Alınarak Belirleneceği )
2004/m.24
ÖZET : Asliye Ticaret Mahkemesi’nin kararında, dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, olmadığı takdirde İİK’nun 24. maddesine göre işlem yapılmasına karar verilmiştir. Alacaklı vekili ve borçlular vekili İcra Mahkemesi’ne başvrularında Ticaret Odası tarafından yapılan belirlemenin iptalini istemişler, her iki dava birleştirilerek yargılamaya devam olunmuştur. İcra müdürünün belirlediği taşınırın değerinin taraflarca şikayet konusu edilmesi halinde, icra mahkemesine denetleme yetkisi tanıdığının, bu denetlemenin de icra hakimi tarafından uzman bilirkişiden yardım alınmak suretiyle gerçekleştirileceğinin kabulü gerekir. Bu kabul karşısında değer belirleme işleminin bizatihi icra müdürüne ait olduğu yönündeki yerleşik uygulama terk edilmiştir. Bu durumda, mahkemece ilamda yenisi ile değiştirilmesine karar verilen dava konusu ayıplı aracın teknik donanımını gösteren bilgi ve belgeler taraflardan temin edilerek aracın değerinin bu verilere göre bilirkişi aracılığı ile gerektiğinde ek rapor alınarak belirlenmesi ile sonuca gidilmesi gerekir.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire’ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Borçlular hakkında başlatılan ilamlı takipte, takibin dayanağı olan Kocaeli 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2009/140 E, 2010/313 K. Sayılı 21.10.2010 tarihli kararında, dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, olmadığı takdirde İİK’nun 24. maddesine göre işlem yapılmasına karar verilmiştir.
Borçlular tarafından söz konusu aracın bulunmadığı beyan olunmuş, bilirkişi aracılığı ile benzer aracın değerinin 47.000,00 TL olacağı belirlenmiş, alacaklı vekilinin talebi üzerine Kocaeli Ticaret Odası’ndan aracın değeri sorulmuş, muadili aracın 45.000,00 TL olacağı bildirilmiştir.
Alacaklı vekili ve borçlular vekili İcra Mahkemesi’ne başvurularında Ticaret Odası tarafından yapılan belirlemenin iptalini istemişler, her iki dava birleştirilerek yargılamaya devam olunmuştur.
İİK’nun 24. maddesinin 1, 3, 4 ve 5. fıkralarında, taşınır teslimine dair ilam icra dairesine verilince, icra müdürünün icra emri tebliği ile 7 gün içinde o şeyin teslimini emredeceği, hükmolunan taşınır veya misli borçlu yedinde bulunursa zorla alınıp alacaklıya verileceği, yedinde bulunmazsa ilamda yazılı değerinin alınacağı, vermezse ayrıca icra emrine gerek kalmaksızın haciz yoluyla tahsil olunacağı, taşınır malın değeri ilamda yazılı olmadığı veya ihtilaflı bulunduğu taktirde icra müdürü tarafından haczin yapıldığı tarihteki rayice göre takdir olunacağı belirtildiği gibi, hükmolunan taşınırın değerinin borsa ve ticaret odalarından, olmayan yerlerde icra müdürü tarafından seçilecek bilirkişiden sorulup alınacak cevaba göre tayin olunacağı belirtildikten sonra, maddenin son fıkrasında “ilgililerin bu hususta icra mahkemesine şikayet haklarının olduğu” hükmüne yer verilmiştir.
Son fıkrada yer verilen bu düzenlemenin, icra müdürünün belirlediği taşınırın değerinin taraflarca şikayet konusu edilmesi halinde, icra mahkemesine denetleme yetkisi tanıdığının, bu denetlemenin de icra hakimi tarafından uzman bilirkişiden yardım alınmak suretiyle gerçekleştirileceğinin kabulü gerekir. Bu kabul karşısında değer belirleme işleminin bizatihi icra müdürüne ait olduğu yönündeki yerleşik uygulama terk edilmiştir. Bu durumda, mahkemece ilamda yenisi ile değiştirilmesine karar verilen dava konusu ayıplı aracın teknik donanımını gösteren bilgi ve belgeler taraflardan temin edilerek aracın değerinin bu verilere göre bilirkişi aracılığı ile gerektiğinde ek rapor alınarak belirlenmesi ile sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile sonuca gidilmesi isabetsiz olduğu gibi, her ne kadar hükme esas alınmamışsa da, yaptırılan bilirkişi incelemesinde sadece piyasa araştırması ve internet aracılığı ile araştırma yapılarak düzenlenen raporun da yukarıda açıklanan ilkeye ugun olmadığı da görülmektedir.
SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, taraflarca HUMK’nun 388/4. ( HMK m.297/ç ) ve İİK’nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 16.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.