T.C.
YARGITAY
22. HUKUK DAİRESİ
E. 2013/15676
K. 2013/15329
T. 24.6.2013
• İŞÇİLİK ALACAKLARI DAVASI ( TİS’nden Kaynaklanan/Sendika Adına Üye 380 İşçi İçin Tek Dilekçe İle Dava Açılması – Dilekçenin Tek Davacıya Hasredilmemesi Üzerine Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilemeyeceği/Tefrik Kararı Verilebileceği )
• SENDİKA ÜYESİ 380 İŞÇİ İÇİN TEK DAVA AÇILMASI ( TİS’nden Kaynaklanan Alacak – Tefrik Kararı Verilmesi Gerektiği/Mahkemece Müşterek Dava Dilekçesinin Tek Davacıya Hasredilmemesi Gerekçesi İle Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilemeyeceği )
• TEK DİLEKÇE İLE İHTİYARİ DAVA ARKADAŞLARININ DAVA AÇMASI ( TİS’nden Kaynaklanan Alacak – Araştırma ve İncelemenin Sağlıklı Yürütülmesi Bakımından Davaların Tefrikine Karar Verilebileceği/Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmesinin Mümkün Olmadığı )
• İHTİYARİ DAVA ARKADAŞLIĞI ( Çok Sayıda Kişinin Tek Dilekçe İle Dava Açmasının Yargılamanın Sağlıklı Yürütülmesini Araştırma ve İncelemenin Yetersizliğine Sebebiyet Verebileceği/Tefrik Kararı Verilebileceği – Tek Davacıya Hasredilmemesi Üzerine Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmesinin Yanlış Olduğu )
6100/m. 57
ÖZET : Davacılar vekili, Sendika adına, sendika üyesi üçyüzseksen işçi için, tek dava dilekçesi ile açtığı davada, toplu iş sözleşmesi’nden kaynaklanan bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir. Mahkemece, davacılar vekiline tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde bir davacı ismi belirtilerek dava dilekçesinin düzeltilmesi gerektiği, aksi takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği açıklamasını içeren tebligat yapılmış; dilekçenin tek davacıya hasredilmemesi üzerine davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Çok sayıda ihtiyari dava arkadaşının birlikte dava açması yargılamanın sağlıklı şekilde yürütülmesini, araştırma ve incelemenin yetersizliğine sebebiyet verebileceği durumlarda araştırma ve incelemenin sağlıklı yürütülmesi bakımından davaların tefrikine ( ayrılmasına ) karar verilebilir. Müşterek dava dilekçesinin tek davacıya hasredilmemesi gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi mümkün değildir.
DAVA : Davacı, ek ücret, fazla çalışma, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ek ödeme, yemek ve koruyucu madde yardımı, sosyal yardım, yıpranma primi ile ilave tediye ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın açılmamış sayılmasına karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi H. Bağcıvan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili, Türkiye Yol-İş Sendikası adına, sendika üyesi üçyüzseksen işçi için, tek dava dilekçesi ile açtığı davada, toplu iş sözleşmesi’nden kaynaklanan bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Mahkeme, aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayan üçyüzseksen davacının tek bir dilekçe ile dava açmasının iyiniyet ve dürüstlük kurallarına aykırı olduğunu ve hakkın kötüye kullanılması niteliğinde bulunduğunu belirterek davanın açılmamış sayılmasına karar vermiştir.
Hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra açılmış olup, anılan kanunun ihtiyari dava arkadaşlığını hükme bağlayan 57. maddesinde; birden çok kişinin, dava konusu hak veya borcunu el birliği ile mülkiyet dışında bir sebeple ortak olması, ortak bir işlemle hepsinin yararına bir hak doğmuş olması veya kendilerinin bu şekilde yükümlülük altına girmesi, davaların temelini oluşturan vakıaların veya hukuki sebeplerin aynı olması veya benzer olması durumunda birlikte dava açabilecekleri düzenlenmiştir. Öte yandan davanın açılmamış sayılmasına hangi hallerde karar verileceği kanunun değişik maddelerinde düzenlenmiş olup, birlikte açılan davaların tek davaya hasredilmemesi halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğine dair bir hükme yer verilmemiştir.
Somut olayda, dosya içeriğine göre; davacılar vekili aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayan üçyüzseksen davacı adına toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan bir kısım alacakların hüküm altına alınması için tek dilekçe ile dava açmıştır. Mahkemece, davacılar vekiline tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde bir davacı ismi belirtilerek dava dilekçesinin düzeltilmesi gerektiği, aksi takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği açıklamasını içeren tebligat yapılmış; dilekçenin tek davacıya hasredilmemesi üzerine davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. İhtiyari dava arkadaşlığı, davaların daha çabuk ve en az giderle sonuçlanması, çelişkili hükümler verilmesinin önlenmesi bakımından usul ekonomisine uygundur. Ancak çok sayıda ihtiyari dava arkadaşının birlikte dava açması yargılamanın sağlıklı şekilde yürütülmesini, araştırma ve incelemenin yetersizliğine sebebiyet verebileceği durumlarda araştırma ve incelemenin sağlıklı yürütülmesi bakımından davaların tefrikine ( ayrılmasına ) karar verilebilir ise de, müşterek dava dilekçesinin tek davacıya hasredilmemesi gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi mümkün değildir.
Mahkemece yukarıda belirtilen yasal düzenleme ve ilkeler dikkate alınmadan ilamda yazılı şekilde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24.06.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.