T.C.
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
E. 2002/9558
K. 2002/11137
T. 24.12.2002
• TAŞINIR MALA İLİŞKİN İSTİHKAK DAVALARI ( Yetki İtirazının İlk İtiraz Olarak ve En Geç İlk Oturumda Davanın Esasına Girilinceye Kadar İleri Sürülebileceği )
• YETKİ İTİRAZI ( Taşınır Mala İlişkin İstihkak Davaları – İlk İtiraz Olarak ve En Geç İlk Oturumda Davanın Esasına Girilinceye Kadar İleri Sürülebileceği )
• İLK İTİRAZ ( Taşınır Mala İlişkin İstihkak Davaları – En Geç İlk Oturumda Davanın Esasına Girilinceye Kadar İleri Sürülebileceği )
• İSTİHKAK DAVALARI ( Taşınır Mala İlişkin – Yetki İtirazının İlk İtiraz Olarak ve En Geç İlk Oturumda Davanın Esasına Girilinceye Kadar İleri Sürülebileceği )
1086/m.7/1,187/2,222,223,224,225
2004/m.96
ÖZET : Basit yargılama usulüne göre yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında, yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden, yetki itirazı ilk itiraz olarak ve en geç ilk oturumda davanın esasına girilinceye kadar ileri sürülebilir. Tetkik mercii yetki itirazını, duruşma açarak hadiseler gibi inceleyip karara bağlar.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilen kararın temyizen tetkiki davacı ( 3. kişi ) vekili tarafından istenmiş, merciice ilamında belirtildiği şekilde yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmiştir. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü:
KARAR : Uyuşmazlık 3. kişinin İİK.’nun 96 ve onu izleyen maddelerine dayalı taşınır mala ilişkin istihkak davasıdır.
Merciice, dava dilekçesi ve davetiye davalıya tebliğ edilmeksizin ve dolayısıyla davalının yetki itirazı olmaksızın dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu kendiliğinden yetkisizlik kararı verilmiştir.
Basit yargılama usulüne göre yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden yetki itirazı ilk itiraz olarak ve en geç ilk oturumda davanın esasına girilinceye kadar ileri sürülebilir. ( HUMK. md. 187/2 ) Somut olayda yetkisizlik itirazı olmadığı gibi kesin yetki kuralı da söz konusu olmadığından, kendiliğinden yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bundan başka, tetkik mercii yetki itirazını, duruşma açarak hadiseler gibi ( HUMK. md. 222-225 ) inceleyip karara bağlar. Duruşma yapılmadan görevsizlik kararı verilebileceğine ilişkin HUMK.’nun 7/1. maddesi hükmünün kıyasen uygulanması olanaksız olduğu halde, duruşma yapılmadan evrak üzerinde inceleme sonucu karar verilmesi de kabul biçimi yönünden doğru değildir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle ( BOZULMASINA ), temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 24.12.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.