T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/8026
K. 2011/9708
T. 1.4.2011
• İŞ AKDİNİN FESHİ ( İşçinin Sabahleyin İşveren Tarafından Görevlendirildiği Yere Gitmeyip Evinde İstirahat Etmesi/Eylemin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış Niteliğinde Olduğu – Devamsızlık Kriteri Esas Alınarak Feshin Haksız Olduğu Sonucuna Varılamayacağı )
• İŞVERENİN HAKLI NEDENLE İŞ AKDİNİ FESHİ ( Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış/İşçinin Sabahleyin İşveren Tarafından Görevlendirildiği Yere Gitmeyip Evinde İstirahat Etmesi – Kıdem ve İhbar Tazminatı İsteklerinin Reddi Gereği )
• İŞÇİNİN DOĞRULUK VE BAĞLILIĞA UYMAYAN DAVRANIŞLARI ( Sabahleyin İşveren Tarafından Görevlendirildiği Yere Gitmeyip Evinde İstirahat Etmesi – Kıdem ve İhbar Tazminatı İsteklerinin Reddi Gereği/Haklı Fesih )
• HAKLI NEDENLE FESİH ( İşçinin Sabahleyin İşveren Tarafından Görevlendirildiği Yere Gitmeyip Evinde İstirahat Etmesi/Eylemin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış Niteliğinde Olduğu – Kıdem ve İhbar Tazminatı İsteklerinin Reddi Gereği )
• KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI ( İşçinin Sabahleyin İşveren Tarafından Görevlendirildiği Yere Gitmeyip Evinde İstirahat Etmesi/Eylemin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış Niteliğinde Olduğu – İsteklerin Reddi Gereği/Haklı Fesih )
• PERFORMANS ÜCRETİ ( Davalı İşyerinde Nasıl Verildiği Davalı İşyerinin Uygulamalarının Tespit Edileceği )
4857/m. 20, 25
DAVA : Uyuşmazlık davalı işveren tarafından iş sözleşmesinin feshinin haklı nedenle yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır. Davacı işçi sabahleyin işveren tarafından görevlendirildiği yere gitmediği gibi evinde istirahat etmiştir. Davacının eylemi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış niteliğindedir.
Mahkemece bu hukuki durum hatalı değerlendirilerek devamsızlık kriteri esas alınarak feshin haksız olduğu sonucuna varılarak davanın sonuçlandırılması hatalıdır. Kaldı ki davalı işveren tarafından yapılan fesih bildiriminde devamsızlık fesih nedeni yapılmamıştır. Bu durumda işveren tarafından yapılan fesih haklı nedene dayandığı anlaşıldığından kıdem ve ihbar tazminatı isteklerinin reddi gerekir.
Performans ücretinin davalı işyerinde nasıl verildiği davalı işyerinin uygulamaları ve işyeri metinleri, tanık beyanlarında geçen derecelendirme sistemi kuşkuya yer vermeyecek biçimde belirlenmelidir.
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, performans ücreti, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, fazla mesai, ikramiye, son ay ücret alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; HUMK.nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi K. Keleş tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili davacının 01.12.2004 -13.06.2007 tarihleri arasında davalı şirkete ait işyerinde çalıştığını, yaptığı fazla çalışma ve genel tatil günleri çalışma karşılıklarının ödenmediğini, izinlerinin kullandırılmadığını, performans ücretinin verilmediğini, iş akdine bildirimsiz ve haksız olarak son verildiğini iddia ederek ödenmeyen tazminat ve işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını istemiştir.
Davalı işverenler vekili davacının işveren tarafından hazırlanan çalışma programı doğrultusunda 07.06.2007 tarihinde gitmesi gereken Erpa Ş.ve Erpa Güzelevler Mağazalarına gitmediğini ve savunmalarında çelişkili beyanlarda bulunması nedeniyle işverenin güvenini sarstığını belirterek açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davacının 07.06.2007 günü programında olan işyerlerine gitmediği ileri sürülerek iş akdinin son verildiği, ardı ardına 2 gün devamsızlık gerçekleşmediğinden davalı işveren tarafından yapılan feshin haksız olduğu, davacının iş sözleşmesinin performansının düşük olmasından dolayı feshedilmediği gerekçesi ile davacının kıdem ihbar tazminatı ile performans ücreti istekleri hüküm altma alınmıştır.
Kararı yasal süresi içinde davalı şirket vekili temyiz etmiştir.
Uyuşmazlık davalı işveren tarafından iş sözleşmesinin feshinin haklı nedenle yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davacı işçi işyerinin sağlıklı bir günlük planının olmadığı gibi işyerinde davacının amiri konumuna olan şef A. K. tarafından kendisine verilen diğer bir çalışma alanına gittiğini ifade etmiştir. Davacı tanığı olarak dinlenen A. K. davacıya bu yönde şifai bir talimat vermediğini ifade etmiştir. Öte yandan davacı işçi 07.06.2007 günü sabahleyin işveren tarafından görevlendirildiği yere gitmediği gibi evinde istirahat etmiştir.
Yukarıdaki olgular birlikte değerlendirildiğinde davacının eylemi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış niteliğindedir.
Mahkemece bu hukuki durum hatalı- değerlendirilerek devamsızlık kriteri esas alınarak feshin haksız olduğu sonucuna varılarak davanın sonuçlandırılması hatalıdır. Kaldı ki davalı işveren tarafından yapılan fesih bildiriminde devamsızlık fesih nedeni yapılmamıştır. Bu durumda işveren tarafından yapılan fesih haklı nedene dayandığı anlaşıldığından kıdem ve ihbar tazminatı isteklerinin reddi yerine yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece performans düşüklüğü nedeni gündeme getirilmediğinden performans ücreti hüküm altına alınmıştır. Dinlenen tanıklar davalı işyerinde performans ücretinin işyeri yöneticisinin yıl sonundaki değerlendirmesine bağlı olarak işçilerin derecelendirildiğini, işçinin derecesine göre yılda bir kez performans ücreti ödemesi yapıldığım bildirmişlerdir.
Mahkemece dava konusu performans ücretinin davalı işyerinde nasıl verildiği davalı işyerinin uygulamaları ve işyeri metinleri, tanık beyanlarında geçen derecelendirme sistemi kuşkuya yer vermeyecek biçimde belirlenerek davacının söz konusu ücret alacağına hak kazanıp kazanmadığı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 01.04.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.