T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2011/5970
K. 2011/8324
T. 14.7.2011
• HAKSIZ EYLEM NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ ZARAR İSTEMİ ( İsmini Kullanan Kişi Hakkında Verilen Mahkumiyet Kararının İnfazı İçin Yakalanarak Haksız Yere 27 Gün Hapiste Yatan Davacı – Görüm ve Çözüm Yerinin Asliye Hukuk Mahkemesi Olduğu )
• MADDİ VE MANEVİ ZARAR İSTEMİ ( İçişleri ve Adalet Bakanlığından/İsmini Kullanan Kişi Hakkında Verilen Mahkumiyet Kararının İnfazı İçin Yakalanarak Haksız Yere 27 Gün Hapiste Yatan Davacı – Genel Hükümlere Göre Yargılama Yapılarak Karar Verilmesi Gerektiği )
• İÇİŞLERİ VE ADALET BAKANLIĞINDAN TAZMİNAT İSTEMİ ( İsmini Kullanan Kişi Hakkında Verilen Mahkumiyet Kararının İnfazı İçin Yakalanarak Haksız Yere 27 Gün Hapiste Yatan Davacı – Ağır Ceza Mahkemesinda Görülemeyeceği/Asliye Hukuk Mahkemesinin Görevli Olduğu )
• ADALET BAKANLIĞINDAN TAZMİNAT İSTEMİ ( İsmini Kullanan Kişi Hakkında Verilen Mahkumiyet Kararının İnfazı İçin Yakalanarak Haksız Yere 27 Gün Hapiste Yatan Davacı – Asliye Hukuk Mahkemesinin Görevli Olduğu/Ağır Ceza Mahkemesinda Görülemeyeceği )
818/m. 41, 49
1086/m. 1
ÖZET : Dava; haksız eylem nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Davacılar, kimlik göstermeden Nihat S. ismini kullanan kişi hakkında verilen mahkumiyet kararının infazı için çıkartılan yakalama kararı uyarınca, davacı Nihat S.’nın yakalanarak haksız yere 27 gün hapiste yattığını, bu süre içinde yargılamanın yenilenmesi istemi haklı görülerek beraat kararı verilmesi nedeni ile hapisten çıktığını ileri sürerek uğradıkları maddi ve manevi zarardan davalıların sorumlu tutulmasını istemişlerdir.
Yerel mahkemece, istemin CMK’nun 141-142. maddelerine dayalı bulunması nedeni ile görevli mahkemenin Ağır Ceza Mahkemesi olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir. İddianın ileri sürülüş biçimi itibari ile tazminat istemi hakkında genel hükümlere göre yargılama yapılarak karar verilmesi gerektiğinden eldeki uyuşmazlığın görüm ve çözüm yeri Asliye Hukuk Mahkemesidir.
DAVA : Davacı Nihat S. ve Ceylan S. vekili tarafından, davalı İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı aleyhine 12/07/2010 gününde verilen dilekçe ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; dava dilekçesinin görevsizlik nedeni ile reddine dair verilen 03/02/2011 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:
KARAR : Dava; haksız eylem nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, istemin CMK’nun 141-142. maddelerine dayalı bulunması nedeni ile görevli mahkemenin Ağır Ceza Mahkemesi olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş; karar, davacılar tarafından temyiz olunmuştur.
Davacılar, kimlik göstermeden Nihat S. ismini kullanan kişi hakkında verilen mahkumiyet kararının infazı için çıkartılan yakalama kararı uyarınca, davacı Nihat S.’nın yakalanarak haksız yere 27 gün hapiste yattığını, bu süre içinde yargılamanın yenilenmesi istemi haklı görülerek beraat kararı verilmesi nedeni ile hapisten çıktığını ileri sürerek uğradıkları maddi ve manevi zarardan davalıların sorumlu tutulmasını istemişlerdir.
Davalılar, davacıların isteminin CMK’nun 141-142. maddelerine dayalı olduğu gerekçesi ile görev itirazında bulunmuşlardır.
Yerel mahkemece, istemin CMK’nun 141-142. maddelerine dayalı bulunması nedeni ile görevli mahkemenin Ağır Ceza Mahkemesi olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir.
CMK’nun 141 ve 142. maddelerinde düzenlenen suç soruşturması veya kovuşturması sırasında tahdidi olarak sayılan sebeplere dayalı olarak açılacak tazminat davalarında görevli yargı yeri Ağır Ceza Mahkemesi olarak belirlenmiştir.
Davacıların istemi, davalı Bakanlık görevlilerinin ihmali ile kimlik göstermeyen kişinin işlediği suç nedeni ile davacı Nihat S.’nın isim ve kimlik bilgilerini kullanması nedenine dayalı olarak verilen mahkumiyet kararının infazı sırasında davacı Nihat S.’nın haksız yere 27 gün hapis yatmak zorunda kalmasına dayalı olup, bu husus CMK’nun 141. maddesinde sayılan nedenler arasında yer almamaktadır.
Şu durumda iddianın ileri sürülüş biçimi itibari ile tazminat istemi hakkında genel hükümlere göre yargılama yapılarak karar verilmesi gerektiğinden eldeki uyuşmazlığın görüm ve çözüm yeri HUMK’nun 1 ve devam eden maddeleri uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yerel mahkemece yanılgıya düşülerek verilen görevsizlik kararı doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 14.07.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.