T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/9678
K. 2009/22090
T. 21.12.2009
• CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİ ( TMK’nun 40. Maddesinde Gösterilen Prosedür İzlenmeden Yapılmış Bulunması ve Kararın Dayandığı Doktor Raporunun Bu Maddede Sayılan Hususları İhtiva Etmiyor Olması Tek Başına Türk Kamu Düzenine Aykırılık Oluşturmadığı )
• KAMU DÜZENİ ( Cinsiyet Değişikliği TMK’nun 40. Maddesinde Gösterilen Prosedür İzlenmeden Yapılmış Bulunması ve Kararın Dayandığı Doktor Raporunun Bu Maddede Sayılan Hususları İhtiva Etmiyor Olması Tek Başına Türk Kamu Düzenine Aykırılık Oluşturmadığı )
• TANIMA ( Cinsiyet Değişikliği – Doktor Raporunun TMK’nun 40. Maddede Sayılan Hususları İhtiva Etmiyor Olması Tek Başına Türk Kamu Düzenine Aykırılık Oluşturmadığı/Her İki Kararın Tanınmasına Karar Verilmesi Gerektiği )
• İSİM VE CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİ DAVALARI ( Vatandaşı Olduğu Devletin Hukukuna Göre Karara Bağlandığı – Buna İlişkin Yabancı İlamın Tanınmasını İstemekte Davacının Hukuki Yararının Mevcut Olduğu )
• YABANCI MAHKEME KARARLARINI TANIMA ( Cinsiyet Değişikliği – Doktor Raporunun TMK’nun 40. Maddede Sayılan Hususları İhtiva Etmiyor Olması Tek Başına Türk Kamu Düzenine Aykırılık Oluşturmadığı )
4721/m.40
5718/m.58
ÖZET : Davacı, cinsiyetinin “kadın” olarak kabul edilmesine ve Levent olan isminin de “Dilara” olarak değiştirilmesine dair yabancı mahkemece verilen kararların tanınmasına karar verilmesini istemiştir. Davacının erkek iken gerçekleştirilen ameliyat sonucu kadın cinsiyetine geçtiği tarihte, davacı Türk Vatandaşı olmayıp Alman vatandaşıdır. İsim ve cinsiyet değişikliği, vatandaşı olduğu devletin hukukuna göre karara bağlanmıştır. Buna ilişkin yabancı ilamın tanınmasını istemekte davacının hukuki yararı da mevcuttur. Cinsiyet değişikliğinin Türk Medeni Kanununun 40. maddesinde gösterilen prosedür izlenmeden yapılmış bulunması ve kararın dayandığı doktor raporunun, bu maddede sayılan hususları ihtiva etmiyor olması tek başına Türk kamu düzenine aykırılık oluşturmaz. O halde koşulları oluştuğundan her iki kararın tanınmasına karar verilmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı, cinsiyetinin “kadın” olarak kabul edilmesine ve Levent olan isminin de “Dilara” olarak değiştirilmesine dair yabancı mahkemece verilen kararların tanınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davacının izinle Türk Vatandaşlığından çıktığı, çıkma belgesini aldığı 1.10.2004 tarihi itibariyle Türk Vatandaşlığını kaybetmiş olup, yabancı durumunda bulunduğu, cinsiyet değişikliğine ilişkin kararın, 24.2.2005 tarihinde gerçekleştirilen ameliyat sonrasında Alman ( Heidelberg ) Sulh Hukuk Mahkemesince 1.6.2005 tarihinde, isim değişikliğine ilişkin kararın da aynı yer mahkemesince 4.4.2005 tarihinde verildiği, her iki kararın da, 13.6.2005 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Davacının erkek iken gerçekleştirilen ameliyat sonucu kadın cinsiyetine geçtiği tarihte, davacı Türk Vatandaşı olmayıp Alman vatandaşıdır. İsim ve cinsiyet değişikliği, vatandaşı olduğu devletin hukukuna göre karara bağlanmıştır. Buna ilişkin yabancı ilamın tanınmasını istemekte davacının hukuki yararı da mevcuttur. Cinsiyet değişikliğinin Türk Medeni Kanununun 40. maddesinde gösterilen prosedür izlenmeden yapılmış bulunması ve kararın dayandığı doktor raporunun, bu maddede sayılan hususları ihtiva etmiyor olması tek başına Türk kamu düzenine aykırılık oluşturmaz. O halde koşulları oluştuğundan her iki kararın tanınmasına ( 5718 s. MÖHUK. md. 58 ) karar verilmesi gerekirken isteğin reddi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.12.2009 gününde oyçokluğuyla karar verildi.